شیر شتر. سلامت، رفاه حیوانات و تاب آوری
نویسنده: دکتر داریو دونگو – ۲۷٫۱۱٫۲۰۲۲ , ششم آذرماه ۱۴۰۱
داریو دونگو، وکیل و روزنامه‌نگار، دکترای حقوق بین‌الملل غذا، موسس WIISE (FARE – GIFT – Food Times) و Égalité.
شیر شتر به طور همزمان دارای ارزش های بهداشت و سلامتی مصرف کنندگان، رفاه حیوانات و انعطاف پذیری تولید را باعث می شود. چشم انداز پرورش پایدار و گسترده شتر در دریای مدیترانه و اروپا نیز عینی و امیدوارکننده است. (۱)
شیر شتر – پروژه تحقیقاتی با سرمایه مشترک PRIMA (Partnership for Research and Innovation in the Mediterranean Area) (مشارکت برای تحقیق و نوآوری در منطقه مدیترانه)، با مشارکت تیم FARE ما (۲) – به توسعه زنجیره‌های تامین، از فرانسه تا ترکیه و الجزایر کمک کرده است. ، جایی که کنفرانس بین المللی در این زمینه به تازگی به پایان رسیده است. (۳)
با این حال، این فرصت های گرانبها برای توسعه پایدار و تکامل روابط بین انسان و حیوانات و همچنین دامپروری در اتحادیه اروپا با اقدامات بعضی دولتها تهدید می شود. مانند دولت هلند که مایل است بدون هیچ توجیهی و برخلاف قانون، مزارع پرورش شتر را ممنوع کند.
۱) انعطاف پذیری
شترها و شترسانان تنها پستانداران بزرگی هستند که می‌توانند در مناطق بیابانی زنده بمانند و با مناطق مختلف جغرافیایی و اقلیم‌های کوچک سازگار شوند. از ساحل سوزان آفریقا و مراکش، اتیوپی و سومالی، خاورمیانه و آسیای صغیر، هند و پاکستان، تا مغولستان و استرالیا.
محققان اروپایی در دهه های اخیر شروع به مطالعه استفاده سنتی از شتر کرده اند. تمرکز بر تولید شیر (و همچنین پشم و گوشت). (۴) بدین ترتیب اولین مزارع شتر دوکوهانه Camelus Bactrianus و شتر یک کوهانه Camelus Dromedarius در اروپا و آمریکای شمالی تأسیس شد.
۲) توسعه پایدار، رفاه حیوانات
اثرات زیست محیطی شترها به طور غیرعادی و عجیبی کمتر از گاو است. مصرف آب حدود ۲۰٪، انتشار آمونیاک ۱۰-۱۵٪ (حتی کمتر اگر ادرار به طور جداگانه جمع آوری شود) و انتشار متان نیز بسیار کمتر است.
پرورش شتر به نوبه خود زیست محیطی و اقتصادی است. نیازی به راه اندازی اصطبل با سیستم های تهویه مطبوع یا آبگیری برای تبخیر آب نیست. تولید شیر با مقایسه عربستان و شمال اروپا، توانایی آنها را برای سازگاری نشان می دهد.
۲٫۱) پرورش گسترده
شترها بسیار باهوش هستند و یک نیاز اولیه ساده دارند و آن اینکه آزادانه حرکت کنند. مزارع آنها از این رو گسترده است، بدون مرز در مناطقی که انسان کمتر تراکم دارند. آنها هر روز تا ۲۰ کیلومتر را طی می کنند و از جمله خدمات اکوسیستمی مانند پخش کردن بذر خار و گزنه را در خاک انجام می دهند.
شترها عصرها به محلی که توسط شتردارها ساخته شده است برمی گردند. شترداران به شترها آب و هر نوع مکمل غذایی (به طور کلی غلات) میدهند. همچنین شترهای شیرده را میدوشند، که شترها از این کار به خوبی قدردانی می کنند، زیرا فشار و ناراحتی را بر غدد پستانی آنها کاهش می دهد. در واقع، حاشی ها (بچه شترها) از همان ماه اول زندگی شروع به خوردن علف می کنند و بنابراین درخواست آنها برای شیر کاهش می یابد.
۲٫۲) سنت خوب اجدادی
رابطه انسان و شتر سنت های اجدادی دارد. مهمتر از همه در کشورهای عربی که شترها مایه مباهات خانواده هستند و از نسلی به نسل دیگر به عنوان با ارزش ترین کالا منتقل می شوند. احترام به حیوانات جزء ضروری این فرهنگ است.
تلاش‌های جداگانه برای تراکم شترها و پرورش بسته به‌عنوان آزمایش‌های ناموفق ذکر شده‌اند که نباید تکرار شوند. شترهای محصور به سرعت وزن اضافه می کنند و توانایی تولید مثل را از دست می دهند و تولید شیر به شدت کاهش می یابد.
۲٫۳) تنوع زیستی
تنوع ژنتیکی فوف العاده و اساسی است و باید به همین صورت حفظ شود. در اروپا، محققان و پرورش دهندگان در حال ایجاد پایگاه داده ای از شترها هستند. ضروری است با در نظر گرفتن اینکه:
-موانع نظارتی، حتی بیش از تدارکات، بر سر راه واردات شتر و فقدان کتاب گله در اروپا باعث همخونی (و فقیر شدن تنوع ژنتیکی) شده است.
-باید از انتخاب گسترده گونه هایی که با هدف تشدید سطح بهره وری انجام می شود، اجتناب شود، همانطور که قبلاً در بخش گاوهای شیری اتفاق افتاده است.
۳) سلامتی
شیر شتر همیشه در کشورهایی که تولید آن انجام می شود به عنوان یک غذای گرانبها برای سلامتی شناخته شده است. تحقیقات انجام شده در دهه های اخیر فواید تغذیه ای و سلامتی شیر شتر را تایید کرده است. با سطوح مختلف شواهد علمی و تنوع محتویات ریز مغذی ها، به شرح زیر.
۳٫۱) خواص تغذیه ای
منبع پروتئین با ارزش بیولوژیکی بالا و جذب آسان.
شیوع اسیدهای چرب غیراشباع چندگانه (PUFA)، با محتوای قابل توجه امگا ۳ (که در رابطه با مناطق چرا متفاوت است)،
غنی از ویتامین های C و D، آهن، کلسیم، روی.
قابلیت هضم بالا و مناسب برای مصرف نیز برای افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز.
۳٫۲) ویژگیهای درمانی
عملکرد پروبیوتیکی LAB ها (باکتری های اسید لاکتیک) که در شیر شتر شناسایی شده اند، دارای اثرات زیر است:
- تحریک سیستم ایمنی، همچنین به لطف وجود ایمونوگلوبولین ها، (۵)
- عملکردهای ضد التهابی، محافظ گوارشی، محافظت از کبد،
- کمک به کاهش کلسترول خون،
- کمک به یوبیوز(تعادل باکتریهای بد و خوب) روده،
بیش از همه توانایی در کمک به پیشگیری و درمان دیابت، به لطف پروتئینی مشابه انسولین (۶)
۴) بازارها
مصرف شیر شتر به دلیل دشواری ذخیره شیر تازه در مناطق دورافتاده کشورهای با درآمد کم و متوسط، به طور سنتی به مناطق تولید محدود شده است.
در طول این سال ها، خوش شانس ترین شترداران توانسته اند یخچال هایی را برای حفظ شیر پس از دوشش خریداری کنند.
برخی از آنها همچنین موفق به سازماندهی کارخانه‌های کوچک پاستوریزاسیون و بسته‌بندی شدند تا از ایمنی میکروبیولوژیکی شیر و توزیع آن در بازارهای مختلف اطمینان حاصل کنند.
۴٫۱) فرصت های رشد
شناخت ارزش گسترده شیر شتر باعث رشد تقاضا در بافت های شهری شده است، اگرچه قیمت آن به طور قابل توجهی بالاتر از شیر گاو است (به بند ۴٫۳ مراجعه کنید). فن آوری های اتخاذ شده توسط برخی از شرکت ها به گسترش دامنه محصولات کمک کرده است. شیر UHT و شیر خشک در چین بسیار محبوب است. همچنین بستنی، شکلات، غذای کودک و پنیر. و همچنین لوازم آرایشی و بهداشتی و صابون.
فائو تخمین می‌زند که تولید جهانی شیر شتر بین سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۹، +۸ درصد افزایش یافته است. هر چند که داده‌های واقعی می‌تواند بسیار بالاتر باشد، چرا که سرشماری شترها در چاد تعداد آنها را چهار برابر تعداد تخمین‌های فائو نشان داد. طبق گفته فائو، پیش‌بینی رشد بسیار مهمتر است، در پنج سال آینده تولید شیر شتر سالانه +۸ درصد، به لطف تنوع گسترده‌تر منابع و نیروی محرکه توزیع آنلاین رشد میکند .
۴٫۱) هزینه های تولید
بالاتربودن هزینه شیر شتر در مقایسه با شیر گاو به فیزیولوژی شتر که موجودی صرفه جو است مربوط می شود که مقدار کمی غذا مصرف می کند و آنچه لازم است را تولید می کند، حدود ۶ تا ۷ لیتر به جای ۳۰ تا ۴۰ لیتر شیر گاو که گاو برای تولید شیر انتخاب شده است.
شیردهی شترها، علاوه بر این، ۱۰-۱۲ ماه (پس از ۱۳ ماه بارداری) طول می کشد و فقط پس از حضور حاشی در مجاورت، امکان دوشیدن شیر وجود دارد.
توجه به سلامت و تندرستی شترها نیز لازم است زیرا اگر مادر حاشی را نپذیرد یا حاشی بمیرد شیردهی قطع می شود. این دلیلی است که با شترها با احتیاط رفتار کنید.
۴٫۲) فرمت های فروش
مصرف شیر شتر، به دلیل قیمت فروش و ماهیت فوق‌العاده آن، به شکل‌های فروش در مقادیر محدود امکان پذیر است. یک غذای مغذی و با ارزش، واقعاً طبیعی، که در بطری هایی که به ندرت بیش از ۲۵۰ یا ۵۰۰ میلی لیتر است، خریداری می شود.
۵) هلند، ممنوعیت شترداریها
کمیسیون اروپا – همانطور که مکرراً توسط دیوان حسابرسی اروپا در سال ۲۰۱۸ محکوم شده است (۷،۸) – به طور جدی در پیشنهاد اصلاح سیستمیک قوانین حمایت از رفاه حیوانات تأخیر کرده است. در خلأ قانون، چندین کشور عضو در حال تهیه فهرست‌های ملی اجباری از حیوانات خانگی و حیوانات همراه مجاز برای پرورش و فروش هستند، زیرا چنین فعالیت‌هایی خطر قابل‌توجهی برای رفاه حیوانات و ایمنی انسان ایجاد نمی‌کنند.
در هلند، وزارت کشاورزی، طبیعت و کیفیت غذا فهرستی از پستانداران مجاز برای تولید مثل را در تاریخ ۶٫۷٫۲۲ منتشر کرد که شامل شترها می شود، اما نه درومداری ها (شترهای یک کوهانه و دو کوهانه). این بدان معناست که از ژانویه سال ۲۰۲۴، در صورت عدم تغییر قانون، استفاده از شترها در خاک هلند ممنوع شده و مزارع آنها باید فعالیت خود را متوقف کنند. تصمیم قبلی در سال ۲۰۱۵ گرفته شده بود و در سال ۲۰۱۷ از دادگاه تجدیدنظر تجارت و صنعت (NL) به دلیل نقض قوانین اتحادیه اروپا و عدم استدلال، لغو شد.
۵٫۱) نکات حقوقی
تولیدکنندگان شیر شتر و مشتقات آن در اتحادیه اروپا از همان قوانین بهداشتی و ایمنی مواد غذایی مانند شیر گاو پیروی می کنند. همین امر در مورد تنها صنعت لبنیات غیر اروپایی (Camelicious، دبی، امارات متحده عربی) که از سال ۲۰۱۳ مجاز به واردات شیر شتر و محصولات حاوی آن به اتحادیه اروپا است، صادق است.
پروتکل‌هایی که توسط کارشناسان شتر برای تضمین رفاه حیوانات ابداع شده‌اند، استانداردهایی را رعایت می‌کنند که به طور عینی بالاتر از مواردی هستند که هنوز برای مزارع گاو استفاده می‌شوند. فرضیه ممنوعیت‌های ملی که می‌تواند مانع از زنجیره تامین پایداری شود که توسط خود اروپا در پروژه‌های تحقیقاتی مانند شیر شتر ترویج می‌شود برخلاف قوانین اتحادیه اروپا غیرقابل قبول است.
۶) نتیجه گیری
علم توسعه تحقیقات ثابت میکند که مزایای سلامتی شیر شتر تأیید شود و اکنون بر اساس خواص تغذیه ای و فیزیولوژیکی آن می تواند به عنوان غذای فوق العاده یا غذای کاربردی طبقه بندی شود
هم افزایی بین انسان و شتر نمونه ای از تکامل علم جانوران است، همانطور که ۱٫۴ میلیون شهروند اروپایی از طریق طرح “پایان دادن به دوران قفس” از کمیسیون درخواست کرده اند. (۱۰) گنجاندن شترها در شرکت های کشاورزی و گردشگری کشاورزی به شکوفایی بازار جوان و امیدوار کننده در اروپا نیز کمک خواهد کرد.
Notes
(۱) Dario Dongo, Andrea Adelmo Della Penna. Milk of camelids, Mediterranean perspective. GIFT (Great Italian Food Trade). 8.9.21
(۲) Dario Dongo. Camel Milk, superfood. Mediterranean research project. GIFT (Great Italian Food Trade). 2.6.19
(۳) Camel milk overview in the Mediterranean basin. international conference. El Oued University, BEFORE. El Oued, Algeria, 22.11.22. https://fb.watch/g_qhEkwlg8/
(۴) Martha Strinati. Milk from camels and goats to improve climate resilience, the study in Nature Food. GIFT (Great Italian Food Trade). 19.8.22
(۵) Dario Dongo, Andrea Adelmo Della Penna. World Milk Day, a toast to Camel Milk. GIFT (Great Italian Food Trade). 1.6.20
(۶) Dario Dongo, Andrea Adelmo Della Penna. Camel milk, a supply of probiotics that are health allies. GIFT (Great Italian Food Trade). 24.6.21
(۷) Dario Dongo, Marina De Nobili. Animal welfare, ad maiora. The role of ConsumerActors. GIFT (Great Italian Food Trade). 10.7.20
(۸) Marta Strinati, Dario Dongo. Animal welfare, open to public consultation to change EU legislation. GIFT (Great Italian Food Trade). 20.10.21
(۹) Marcel Smits, Han Joosten, Bernard Faye, Pamela A. Burger. (2022). The flourishing camel milk market and its consequences for animal welfare and legislation. Animals 2022,12. x: https://doi.org/10.3390/xxxxx. www.mdpi.com/journal/animals
(۱۰) Marta Strinati, Dario Dongo. End the Cage Age, 1,4 million signatures delivered to the European
Commission. GIFT (Great Italian Food Trade)… 6.10.20